Prenaseljenost ne treba koristiti kao sredstvo za dehumanizaciju određenih pojedinaca ili grupa i negiranje njihovih osnovnih prava. Klimatsku krizu, siromaštvo i prenaseljenost većina ispitanika smatra simptomima degenerativne globalne ekonomije koja akumulira bogatstvo u rukama nekolicine, stvarajući nejednakost, siromaštvo, kao i socijalnu i ekološku degradaciju za ostale.
Radna grupa za Mir i internacionalnu politiku DiEM-a25, panevropskog pokreta, radi na istraživanju koje ima za cilj stvaranje „zelenog“ dokumenta za mir i internacionalne politike. To je samo jedan u nizu projekata kojim se želi formirati jasna i efikasna vizija progresivnog evropskog i svetskog društva. Diem-ove radne grupe za pisanje programa do sada su uspešno realizovale projekte „Zelenog novog dogovora“ (Green New Deal) i „Tehnološkog suvereniteta“ (Technological Sovereignty). Dok se podaci najnovijeg istraživanja procesuiraju i dok čekamo konačnu verziju dokumenta, imamo priliku da kroz seriju članaka vidimo neke od ključnih tema sa kojima su se članovi susreli prilikom izrade novog dokumenta.
Jedan od izazova pred kojim se našla radna grupa za Mir i internacionalnu politiku pri stvaranju ovde spomenutog zelenog programa jesu mitovi o prenaseljenosti, siromaštvu i uzrocima klimatske krize. Naime, pogrešno shvatanje koje preovladava, a koje se ističe naročito među reakcionarnim i konzervativnim političkim strujama, glavnu ekološku pretnju našeg vremena vidi u prenaseljenosti. Ideja je u tome da su visoke stope plodnosti, posebno u zemljama sa niskim prihodima, glavni pokretači klimatskih promena.
Na desnoj strani političkog kompasa takva stanovišta rizikuju da ojačaju postojeće populističke predstave o dekadenciji Zapada i rasističke prizvuke o sklonosti „drugih“ kultura da imaju mnogo dece. Takođe, slični narativi idu u pravcu afirmisanja eugenike.
Program koji DiEM25 razvija, a koji ide u pravcu progresivnih, internacionalističkih i transnacionalnih rešenja klimatskih problema, ukazuje upravo suprotno – kako je najbogatijih 10% stanovnika planete odgovorno za 46% ukupnog rasta emisija štetnih gasova od 1990.
Prekomerna proizvodnja i prekomerna potrošnja veće su zlo od prenaseljenosti. A proizvodnja i potrošnja prvenstveno su stvar zapadnih i bogatih zemalja.
Zemlje sa visokom stopom plodnosti i rastućim brojem stanovništva emituju u proseku manje štetnih gasova po stanovniku od zemalja sa nižom stopom plodnosti i tendencijom ka padu broja stanovnika, navodi se u tekstu. Stvar je u tome što je veća stopa plodnosti često povezana sa nižim prihodima, što zauzvrat znači manje potrošnje i emisija.
Tako se dolazi do teze da je klimatska kriza više stvar prihoda, načina života i potrošnje (konzumerističke prakse), a ne pitanje rasta stanovništva i prenaseljenosti.
Obrnuto, dakle, važi: ako se nivo prihoda povećava, povećava se i potrošnja, a samim tim i emisije, dok plodnost ima tendenciju smanjenja.
Veoma je važna, na prvu možda kontraintuitivna, ali sasvim sigurno ne i kontradiktorna, veza na koju nam tekst ukazuje. Strukturno siromaštvo, a ne religija ili kultura kako nacionalistički ideolozi predstavljaju, stoji u direktnoj korelaciji sa visokim stopama plodnosti.
Za one koji se suočavaju sa siromaštvom, visokom stopom smrtnosti novorođenčadi, koji se ne mogu osloniti na funkcionalne mehanizme socijalne zaštite, rađanje više dece postaje “strategija preživljavanja” i vid pružanja pomoći starijim osobama. Kako bi se ovi problemi adekvatno adresirali ispitanici DiEM-a25 tvrde kako “treba eliminisati siromaštvo”, sprovesti “bolju raspodelu bogatstva” i omogućiti “osnovni dohodak koji će biti uveden na globalnom nivou”.
Preliminarni zaključak je da promovisanje pogrešnih predstava o klimatskoj krizi, prenaseljenosti i siromaštvu, može biti i jeste naročito opasno kada se iza toga kriju narativi o eugenici i represiji reproduktivnih prava određenih grupa i individua. Ova briga je samo pojačana pandemijom koronavirusa: videli smo kako se pod svrhom ekonomskog razvoja upravljalo ljudskim životima, mnogi su označeni kao „potrošna roba“ – stari, bolesni i siromašni bili su ti koji su predstavljali teret za društvo jer su neproduktivni i koštaju zdravstveni sistem.
Prenaseljenost ne treba koristiti kao sredstvo za dehumanizaciju određenih pojedinaca ili grupa i negiranje njihovih osnovnih prava. Klimatsku krizu, siromaštvo i prenaseljenost većina ispitanika smatra simptomima degenerativne globalne ekonomije koja akumulira bogatstvo u rukama nekolicine, stvarajući nejednakost, siromaštvo, kao i socijalnu i ekološku degradaciju za ostale.
Izvor: DiEM25
Pročitajte i
NEOLIBERALIZAM, ISTORIJSKI REVIZIONIZAM I SAVREMENI FAŠIZAM
, a ne pitanje rasta stanovništva i prenaseljenosti.){kind=link}